W drodze do niepodległości. Kanadyjski przystanek – Obóz Kościuszko w Niagara-on-the-Lake, 1917-1919 | Kalendarium

Menu dodatkowe

Na skróty

Ustawienia

Wersja językowa

Wyszukiwarka

Treść strony

W drodze do niepodległości. Kanadyjski przystanek – Obóz Kościuszko w Niagara-on-the-Lake, 1917-1919

Termin
12 stycznia – 25 lutego 2020
Zdjęcie 1

Muzeum Ziemi Lubuskiej

Fundacja Kultury i Biznesu

oraz Parafia Najświętszej Rodziny w Zakopanem

zapraszają na otwarcie wystawy

W drodze do niepodległości. Kanadyjski przystanek – Obóz Kościuszko w Niagara-on-the-Lake, 1917-1919

Wystawa czasowa: 12 I – 25 II 2020

Sanktuarium Najświętszej Rodziny

w Zakopanem

(sala teatralna)

ul. Krupówki 1a

 

Wernisaż –12 stycznia(niedziela), godz. 16

 

Program otwarcia wystawy

godz. 16.00   powitanie gości

godz. 16.10     prelekcja autorki wystawy drAnitty Maksymowicz – prezentacja multimedialna

godz. 16.35     wspólne oglądanie wystawy, poczęstunek, toasty

***

Wystawa autorstwa dr Anitty Maksymowicz z Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze pokazuje na unikatowych zdjęciach, pochodzących w większości z nowojorskiego archiwum Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce (SWAP), Obóz Rekrutacyjny Armii Polskiej nazwany Obozem Kościuszko w Niagara-on-the-Lake w Kanadzie. Wystawę przygotowano na 100-lecie czynu zbrojnego Polonii amerykańskiej. Wystawa liczy116 zdjęć, banerów, oprawionych plansz w różnych formatach, czarnobiałych i kolorowych, z opisami w języku polskim i angielskim. Składają się na nią fotokopie: zdjęć, dokumentów, listów, wspomnień, szkiców i reprodukcjeobrazów.

Na zdjęciach ukazano funkcjonowanie obozu, przez który przeszło – począwszy od jego powstania w październiku 1917 aż do rozwiązania w marcu 1919 r. – ponad 22 tysiące polskich ochotników, głównie ze Stanów Zjednoczonych. Rekruci za zgodą Stanów Zjednoczonych szkoleni byli na terenie Kanady przez oficerów kanadyjskich za pieniądze francuskie. Dużą rolę w przygotowaniach do powstania obozu i zgody władz trzech państw na jego powstanie, tj. Francji, Stanów Zjednoczonych i Kanady, odegrał Ignacy Jan Paderewski. Dowódcą obozu był Kanadyjczyk płk Arthur D'OrrLePan.

Po dwumiesięcznym przeszkoleniu w Obozie Kościuszko w Niagara-on-the-Lake, sukcesywnie wyekspediowano 20.720 polskich ochotników do formowanej od czerwca 1917 r. Armii Polskiej we Francji. Było to wydarzenie bez precedensu w historii Stanów Zjednoczonych i Kanady, bowiem jedynie polska grupa etniczna dokonała takiej organizacji swojego wojska na Obczyźnie. Armia Polska we Francji, zwana od koloru mundurów Błękitną Armią, rekrutowała się z Polaków – ochotników z Europy i innych kontynentów. Żołnierzy przetransportowano na koszt Francji do Europy trzydziestoma okrętami. Od lipca 1918 r. oddziały tej armii pod francuskim dowództwem walczyły z Niemcami na froncie we Francji. W październiku 1918 r. dowódcą Błękitnej Armii został gen. Józef Haller. Wiosną 1919 roku formacja ta została przetransportowana do Polski i weszła w skład Wojska Polskiego, walcząc w wojnie polsko-ukraińskiej (1919) i polsko-bolszewickiej (1919-1920).

Po wojnach, do Ameryki (USA i Kanady), do swoich drugich ojczyzn powróciło około 12.500 byłych żołnierzy Błękitnej Armii. Pozostali zginęli na wojnach lub zostali w Polsce i Europie. Ci którzy powrócili,założyli w 1921 r. w Cleveland, Ohio, Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, które działa do dziś i sfinansowało wykonanie wystawy.

Niestety w Polsce Niepodległej,nie mówiąc o czasach komunistycznych, wysiłek ten był zapomniany, nawet przemilczany. Dzisiaj staramy się czyn zbrojny wychodźstwa polskiego w Ameryce z czasów I wojny światowej przywrócić na karty historii Stanów Zjednoczonych, Kanady i Polski.

Zdjęcia prezentowane na wystawie obrazują warunki życia rekrutów, żołnierską musztrę i ćwiczenia, czas wolny, uroczyste wydarzenia, obozową codzienność – wszystko poczynając od czasów rekrutacji, aż po wyjazd żołnierzy z Kanady przez USA do Francji.

Obóz Kościuszko odegrał istotną rolę w historii miasta Niagara-on-the-Lake. Jego mieszkańcy w owym czasie okazali wielką pomoc, wsparcie i sympatię polskim rekrutom.

Wystawa jest prezentowana w 2019 roku w kilku polskich miastach: w ośrodkach akademickich, bibliotekach, galeriach, muzeach.

 

Autor i kurator wystawy – dr Anitta Maksymowicz

(Muzeum Ziemi Lubuskiej w Zielonej Górze)

Organizator ikoordynator wystawy – Wojciech Stanisław Grochowalski ©

Fundacja Kultury i Biznesu

Łódź, ul. Piotrkowska 112, 42 632 79 39

redakcja@kulturaibiznes.pl  www.kulturaibiznes.pl

 

Współpraca w Zakopanem:

Parafia Najświętszej Rodziny w Zakopanem

proboszcz – ks. Bogusław Filipiak

ul. Krupówki 1a

34-500 Zakopane

tel. 018 201-24-42

swrodzina@katolicki.eu

 

Wystawa zorganizowana przy wsparciu finansowym

Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce

Okręg 2 w Nowym Jorku

Archiwista SWAP – dr Teofil Lachowicz

info@pava-swap.orgwww.pava-swap.org